Άρθρα

Καυτηριασμός – “Firing” και Εκδόρια στην Ορθοπαιδική του Ίππου

Ο Καυτηριασμός (Pin–Firing) και τα Εκδόρια (Topical Blistering) έχουν αποτελέσει για μακρά περίοδο μέρος της κτηνιατρικής πρακτικής, αλλά ευτυχώς, εφαρμόζονται σπανίως σήμερα λόγω της έλλειψης κλινικών δεδομένων και των απάνθρωπων συνεπειών τους. Στη σύγχρονη κτηνιατρική βιβλιογραφία αναφέρονται μόνο για εγκυκλοπαιδικούς λόγους για τη χρήση τους στο παρελθόν.

Ο καυτηριασμός είναι μια παρωχημένη κτηνιατρική τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται ένα ζεστό μεταλλικό εργαλείο, προκειμένου να κάψει μέσω του δέρματος μια περιοχή των άκρων αφήνοντας σημάδια μικρών οπών στο δέρμα. Διαφορετικοί επαγγελματίες μπορεί να χρησιμοποιούν ελαφρώς διαφοροποιημένες μεθόδους εφαρμογής (πχ. διαφορετικό βάθος, αποστάσεις, διάμετρος οπών). Στην ίδια κατηγορία με τον θερμοκαυτηριασμό (Thermocautery) ανήκει και η κρυοπηξία (Freeze Firing / Cold Firing), μια παρόμοια διαδικασία που χρησιμοποιεί υγρό άζωτο αντί για θερμό μέταλλο και τα εκδόρια (Blistering).

Οι υποστηρικτές αυτών των τεχνικών παρουσιάζουν αρκετές υποθέσεις για τον τρόπο λειτουργίας τους. Η πιο συνηθισμένη είναι ότι ο καυτηριασμός εντείνει την επουλωτική διαδικασία στην πάσχουσα περιοχή (είτε μέσω αυξημένης αιματικής κυκλοφορίας, είτε μέσω άλλων παραγόντων) βελτιώνοντας ή επιταχύνοντας με τον τρόπο αυτόν την επούλωση του αρχικού τραυματισμού.

Κανένας όμως από αυτούς τους μηχανισμούς δεν έχει αποδειχθεί ποτέ, όπως και δεν έχει αποδειχθεί ποτέ η αποτελεσματικότητα αυτών των θεραπειών. Ωστόσο, αναφέρεται πως η παρατηρούμενη, σε ορισμένες περιπτώσεις, βελτίωση οφείλεται στην παρατεταμένη περίοδο ανάπαυσης που επιβάλλεται μετά την εφαρμογή του καυτηριασμού και όχι στην καθ’ αυτήν την τεχνική.

Ο καυτηριασμός έχει χρησιμοποιηθεί κατά το παρελθόν για την αντιμετώπιση παθήσεων τόσο σε σκληρούς, όσο και σε μαλακούς ιστούς και ιδιαίτερα σε τραυματισμούς τενόντων (τενοντίτιδες). Επιλεγόταν κυρίως σε άλογα με χωλότητα που δεν ανταποκρίθηκαν σε άλλες θεραπευτικές προσπάθειες. Παραδείγματα εφαρμογής αυτής της τεχνικής είναι στον επιπολής καμπτήρα των φαλάγγων, στο σύνδεσμο αναρτήρα του κυνήποδα «suspensory», σε επώδυνα πλάγια μετακάρπια/μετατάρσια «splint» και στη σησαμοειδίτιδα.

Σε πολλές Δυτικές Χώρες πλέον προβλέπονται ποινές για τους κτηνιάτρους που εφαρμόζουν την τεχνική του καυτηριασμού στα άκρα των ίππων, καθώς και ποινές αποκλεισμού από τους αγώνες στα άλογα στα οποία έχει εφαρμοσθεί αυτή η μέθοδος.

  • Ο καυτηριασμός εφαρμόζεται λιγότερο συχνά στο Ηνωμένο Βασίλειο από τότε που το Βασιλικό Κολλέγιο Κτηνιατρικών Χειρουργών (Royal College of Veterinary Surgeons – RCVS) αποδοκίμασε την πρακτική αυτή το 1991 και υποστήριξε ότι σκόπευε να ασκήσει πειθαρχικά μέτρα εναντίον οποιουδήποτε μέλους της την εκτελούσε.
    2011 – Statement from the RCVS “We have consistently declared that firing is unethical. Since the enactment of the Animal Welfare Act 2006, and Animal Health and Welfare (Scotland) Act 2006, it is a criminal offence to carry out a procedure which involves interference with the sensitive tissues or bone structure of an animal (prohibited procedure), other than for the purpose of medical treatment of an animal (…).”
  • H American Association of Equine Practitioners (AAEP) δεν υποστηρίζει πλέον τη χρήση θερμοκαυτηριασμού στην ιππιατρική.
  • Ο Καναδικός Κτηνιατρικός Ιατρικός Σύλλογος (Canadian Veterinary Medical Association) είναι αντίθετος στην επώδυνη «θεραπεία» της χωλότητας με τη χρήση θερμοκαυτηριασμού σε άλογα, καθώς η πρακτική είναι αναποτελεσματική και δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά η χρήση της.
  • Ο Κτηνιατρικός Σύλλογος της Νέας Ζηλανδίας (New Zealand Veterinary Association) δήλωσε το 2018 ότι η εφαρμογή του καυτηριασμού στα άλογα, είτε με τη χρήση θερμής ή ψυχρής μεθόδου, είναι μια απαράδεκτη πρακτική και απαγορεύεται να χρησιμοποιείται.
  • Η Σουηδική Κτηνιατρική Ένωση Ιπποειδών (Swedish Equine Veterinary Association), καθώς και η Σουηδική Ομοσπονδία Ιππασίας (Swedish Equestrian Federation) έχουν απαγορεύσει πλήρως τον καυτηριασμό στην ιππιατρική.
  • Η Αυστραλιανή Κτηνιατρική Ένωση (Australian Veterinary Association) υποστηρίζει πως ο καυτηριασμός δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται ως μέθοδος θεραπείας σε άλογα, καθώς δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα για την αποτελεσματικότητά του και προκαλεί περιττό πόνο στο ζώο.
  • Στους κανονισμούς της πολιτείας Βικτώρια στην Αυστραλία, και ειδικότερα στο Άρθρο 77(2) συγκαταλέγεται η χρήση της τεχνικής του καυτηριασμού στα άλογα στη λίστα των Απαγορευμένων Διαδικασιών, βάσει του νόμου για την πρόληψη κακοποίησης των ζώων του 1986 (Prevention of Cruelty to Animals Act 1986).

Σύμφωνα με το Horse Side Vet Guide: «Εάν σας προταθεί ο καυτηριασμός (Pin Firing), θα πρέπει να αναρωτηθείτε το λόγο επιλογής αυτής της απαρχαιωμένης θεραπείας. Σαφώς υπάρχουν άλλες θεραπείες που είναι ανώτερες και αποτελεσματικές και προκαλούν λιγότερο πόνο και ταλαιπωρία στο άλογο».

Είναι λυπηρό που μια τεχνική που αποδεδειγμένα είναι αναποτελεσματική, επιβλαβής και προκαλεί πόνο στα άλογα συνεχίζει να βρίσκει απήχηση στην Ελλάδα.

  • Είναι κατανοητό πως η αγωνία ενός ιδιοκτήτη για ένα σοβαρό πρόβλημα του αλόγου του (επί παραδείγματι, η υποτροπιάζουσα τενοντίτιδα) θα τον οδηγήσει στο να δεχτεί οποιαδήποτε πρόταση ή συμβουλή που υπόσχεται λύση του προβλήματος. Ευτυχώς, υπάρχει πληθώρα θεραπευτικών επιλογών που η χρήση τους υποστηρίζεται από επιστημονικές μελέτες και με τη βοήθεια ενός ενημερωμένου και έμπειρου κτηνιάτρου να ακολουθηθεί ένα θεραπευτικό πρωτόκολλο που θα ωφελήσει πραγματικά το άλογο.

ΠΗΓΕΣ